قانون اساسنامه سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور
فصل اول ـ کلیات
ماده۱ـ سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور که در این اساسنامه به اختصار «سازمان» نامیده می‌شود، مؤسسه دولتی با ماهیت آموزشی و وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. موضوع فعالیت سازمان، برنامه ریزی و اجرای آموزش و تربیت فنی و حرفهای و مهارتی غیررسمی، سنجش مهارت و صلاحیت شغلی و حرفه ای و تربیت مربی فنی و حرفه ای در سطح کشور میباشد.
تبصره ـ سایر دستگاه هایی که دارای قوانین خاص برای ارائه آموزش های غیررسمی هستند، در چهارچوب قوانین خود و با رعایت قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی مصوب ۱۳۹۶/۸/۲۴ به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
ماده۲ـ تعریف اصطلاحات موضوع ماده (۲) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی در این اساسنامه نیز به کار برده می‌شود.
ماده۳ـ جامعه هدف سازمان؛ شاغلین، کارجویان، کارآفرینان، سایر مهارت جویان و مربیان آموزش فنی، حرفه ای و مهارتی می باشند.
فصل دوم ـ وظایف و اختیارات
ماده۴ـ وظایف و اختیارات سازمان با رعایت موازین شرعی، سیاست های کلی و قوانین عبارت است از:
۱ـ هماهنگی و همکاری با دستگاه های اجرائی ارائه دهنده آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی غیررسمی در چهارچوب مصوبات شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی
۲ ـ مشارکت و همکاری با ارکان نظام موضوع ماده (۵) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی در استقرار و اجرای چهارچوب صلاحیت حرفه ای
۳ ـ اتخاذ تدابیر لازم برای تضمین کیفیت آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی غیررسمی در چهارچوب صلاحیت حرفهای
۴ـ تعمیم و ترویج آموزش های فنی و حرفه ای (شایستگی های فنی، غیرفنی و عمومی) برای ارتقای سطح آگاهی جامعه
۵ ـ تدوین استانداردهای آموزش، شایستگی و ارزشیابی حِرف و مشاغل با مشارکت شاغلین خبره و عوامل بازار کار در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط
۶ ـ احداث، توسعه، بازسازی و تجهیز مراکز و کارگاه های آموزش فنی و حرفهای و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه ای
۷ـ طراحی، تدوین و اجرای برنامه‌های آموزش فنی، حرفهای و مهارتی غیررسمی به‌صورت دولتی، غیردولتی، نیمه‌دولتی (تعاملی) و مشارکت بین‌المللی در قالب آموزش های حضوری (مستقیم)، نیمه‌حضوری و مجازی بر اساس نیاز بازار کار در حِرف و مشاغل مختلف
۸ ـ ارائه خدمات مشاوره و هدایت حرفه ای و شغلی و کارآفرینی به متقاضیان آموزش فنی و حرفهای
۹ـ ایجاد مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفهای در چهارچوب قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی و زیر‌نظر شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی
۱۰ـ سنجش مهارت و صلاحیت شغلی مهارت آموزان و صدور گواهینامه مهارت و شایستگی و صلاحیت شغلی
۱۱ـ صدور پروانه مهارت فنی کارگران ماهر موضوع ماده (۴) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲
۱۲ ـ صدور مجوز تأسیس مراکز کارآموزی جوار کارگاه و یا بین کارگاهی و آموزشگاه های فنی و حرفهای آزاد در داخل و خارج از کشور، نظارت بر فعالیت آنها و لغو مجوز مراکز و آموزشگاه هایی که برخلاف قانون و مقررات و استانداردها عمل نمایند.
۱۳ـ اعتبارسنجی و رتبه بندی مراکز آموزش فنی و حرفهای دولتی، آموزشگاه های فنی و حرفهای آزاد و سایر ارائه‌دهندگان آموزشهای مهارتی غیررسمی دولتی و غیردولتی دارای مجوز از سازمان
۱۴ـ جلوگیری از فعالیت اشخاص حقیقی یا حقوقی فاقد مجوز آموزش فنی و حرفهای که از عنوان سازمان یا آموزشگاه فنی و حرفهای سوء‌استفاده می‌کنند از طریق مراجع ذیربط
۱۵ـ تربیت مربی و نیروی فنی برای ارائه آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی در بخش های دولتی و غیردولتی و بازآموزی و رتبه‌بندی آنها به‌منظور افزایش کیفیت مهارت آموزی
۱۶ـ رتبه‌بندی مربیان تماموقت سازمان به‌منظور استقرار نظام پرداخت‌‌‌ها بر اساس تجربه و شایستگی های عمومی، تخصصی و حرفهای توسط سازمان، ظرف یک‌سال پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون
۱۷ـ مطالعه و شناسایی تغییرات بازار آموزش مهارتها، فناوری‌ها، شایستگی‌‌‌ها و شیوه‌‌های نوین مهارت آموزی در سطح ملی و بین‌المللی و نیازهای بازار کار فعلی و آتی و مشاغل آینده
۱۸ـ انجام پژوهش‌های کاربردی و آینده‌پژوهی در حوزه آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی و وظایف و مأموریت‌‌های سازمان
۱۹ـ اجرای برنامه‌های ترویجی برای ارتقای فرهنگ کار و مهارت‌آموزی و کار آفرینی، برگزاری جشنواره ملی مهارت و سایر رویدادهای ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط
۲۰ ـ تولید محتواهای آموزشی، انتشار کتب و منابع آموزشی و نشریات مورد نیاز مرتبط با آموزش و تربیت فنی، حرفهای و مهارتی غیررسمی
۲۱ـ همکاری و مشارکت با مؤسسات، انجمن‌‌های علمی، حرفهای، اتحادیه‌‌‌ها و صنوف حرفهای و شغلی و مراکز علمی، فنی، آموزشی و پژوهشی داخلی و خارجی معتبر به‌منظور تدوین استاندارد شایستگی و ارزشیابی و ارتقای کیفیت و توسعه آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی غیررسمی
۲۲ـ انعقاد تفاهم نامه و هرگونه سند همکاری در زمینه آموزش، پژوهش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفهای با اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی و غیردولتی داخلی و خارجی معتبر با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۲۳ ـ سازماندهی و جذب کمک های فنی، اجرائی و مالی اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی و غیردولتی داخلی و بین‌المللی به‌منظور ارتقای سطح کمی و کیفی آموزشهای فنی و حرفه ای و مهارتی غیررسمی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط
۲۴ـ برگزاری، حضور و مشارکت فعال در مسابقات آزاد، ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی مهارتها
۲۵ـ عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و شرکت در مجامع بین‌المللی مرتبط با آموزشهای مهارتی غیررسمی بهعنوان نماینده دولت جمهوری اسلامی ایران
۲۶ـ ایجاد بانک اطلاعاتی مهارتآموختگان و رصد اشتغال آنان ظرف شش‌ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون
۲۷ـ تهیه و تنظیم شیوه‌نامه‌‌‌ها و دستورالعمل‌های مورد نیاز در حوزه وظایف سازمان در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط ظرف شش‌ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون
فصل سوم ـ ساختار سازمان
ماده۵ ـ ساختار سازمان عبارت است از:
۱ـ ستاد مرکزی سازمان که در تهران مستقر است.
۲ـ مرکز تربیت مربی فنی و حرفه ای
۳ـ ادارات کل آموزش فنی و حرفهای استان‌‌ها
۴ـ مراکز آموزش فنی و حرفهای
۵ ـ مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفهای
تبصره ـ سازمان مجاز است مراکز آموزش و سنجش مهارت خیّرساز را با رعایت موازین شرعی و مقتضای وقف، وصیت یا عناوین مشابه آن و همچنین مراکز دولتی را بر اساس شاخص های آموزش فنی و حرفه ای، نیروی انسانی، فضا و تجهیزات و اداری و مالی رتبه بندی و به صورت هیأت امنائی اداره و بر آنها نظارت نماید. اعضای هیأت امنا که توسط رئیس سازمان، تعیین و منصوب می شوند عبارتند از:
۱ـ رئیس مرکز
۲ـ یک نفر از مربیان مرکز
۳ـ یک نفر از اتاق بازرگانی شهرستان ذیربط
۴ـ یک نفر از اتاق اصناف شهرستان ذیربط
۵ ـ یک نفر خبره آموزش های فنی و حرفه ای
۶ ـ دو نفر از خیّرین (در مراکز خیّرساز)
تدوین و تصویب برنامه و بودجه سالانه، نظارت بر هزینه کردها و تصویب صورت های مالی، تعیین حسابرس و خزانه دار و جذب و قبول کمک اشخاص حقیقی و حقوقی در چهارچوب قوانین و مقررات از وظایف هیات امناء می باشد. تصمیمات هیات امناء بعد از تأیید مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان ذیربط، لازم الاجر است.
ماده۶ ـ رئیس سازمان با حکم وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بهعنوان معاون وزیر و رئیس سازمان منصوب می‌شود و مسؤول حسن اجرای کلیه امور سازمان است.
ماده۷ـ وظایف و اختیارات رئیس سازمان در چهارچوب اساسنامه به‌شرح زیر است:
۱ـ اداره امور سازمان و نظارت بر حسن انجام امور
۲ـ پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه سازمان به مراجع ذی‌صلاح
۳ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی
۴ـ تدوین و ابلاغ برنامه اجرائی و مالی سازمان و ارائه گزارش عملکرد آن به مراجع ذی‌صلاح
۵ ـ نمایندگی سازمان در کلیه مراجع قضائی، اداری، سازمان‌ها و نهادهای ملی و بین‌المللی
۶ ـ انجام کلیه امور استخدامی از جمله عزل و نصب معاونان و مدیران سازمان و ارتقا و آموزش کارکنان با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۷ـ تعیین و نصب اعضای هیأت امنای مراکز آموزش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفهای
تبصره ـ رئیس سازمان می‌تواند برخی از اختیارات خود را به هر یک از معاونان و مدیران سازمان تفویض نماید.
فصل چهارم ـ منابع مالی
ماده۸ ـ منابع مالی سازمان عبارتند از:
۱ ـ اعتبارات هزینه‌‌‌‌‌ای، تملک دارایی‌‌های سرمایه‌ای و ردیفهای خاص در قانون بودجه سالانه کشور
۲ـ درآمدهای حاصل از ارائه هرگونه خدمات آموزشی، سنجش مهارت و صلاحیت حرفهای و فروش محصولات آموزشی و تولیدات کارگاهی پس از گردش خزانه داری کل کشور
۳ـ دریافت هدایا و کمک های اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی با رعایت قوانین و مقررات کشور
۴ـ دریافت هرگونه وام و تسهیلات از بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری معتبر
۵ ـ معادل یک در هزار مزد کارگران در هر ماه، توسط کارفرمایان، صاحبان صنایع و بنگاه های اقتصادی طبق صورت های ماهانه ارسالی به سازمان تأمین اجتماعی به‌منظور مهارت آموزی مستمر شاغلین با پیشبینی در بودجه سالانه و پس از گردش خزانه داری کل کشور
۶ ـ دو درصد (۲%) از منابع حاصل از فروش کالای قاچاق توسط سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی به استثنای موارد مندرج در تبصره (۱) ماده (۵۳) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲/۱۰/۰۳ به منظور مهارت آموزی کارجویان و اقشار آسیب‌پذیر جامعه با پیش بینی در بودجه سالانه
۷ـ نیم در هزار از سود خالص پایان سال مالی آموزشگاه های فنی و حرفهای آزاد به‌منظور ترویج و توسعه مهارت آموزی پس از گردش خزانه داری کل کشور
۸ ـ درآمدهایی که سازمان بهموجب قوانین و مقررات، مجاز به وصول و هزینه کرد آن میباشد.
تبصره ـ کلیه دستگاه های اجرائی مکلفند با همکاری سازمان، نیازهای آموزشی نیروهای انسانی هر یک از طرح های تملک دارایی های سرمایه ای خود را تعیین و حداکثر نیم در هزار اعتبارات آن طرح را به منظور آموزش های فنی و حرفه ای و مهارتی نیروی انسانی همان طرح در بودجه سالانه پیش بینی کرده و در قالب توافقنامه ای که بین سازمان و دستگاه مربوطه تنظیم می شود، هزینه نمایند.
در صورتی که به تشخیص بالاترین مقام هر دستگاه، همه یا بخشی از نیروی انسانی هر طرح پس از احراز صلاحیت فنی و تخصصی از طریق سازمان و با ارائه مدارک فنی و تخصصی مرتبط، نیاز به آموزش نداشته باشند، مازاد اعتبار مذکور صرف اجرای همان طرح می شود.
ماده۹ـ کلیه اسناد و اوراق تعهدآور مالی، با امضای رئیس سازمان یا مقام مجاز معتبر است.
فصل پنجم ـ سایر مقررات
ماده۱۰ـ مشاغل اختصاصی تمام وقت سازمان شامل مربی و کارشناسان آموزش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفهای مشمول تبصره (۳) ماده (۶۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸ می باشند.
ماده۱۱ـ ساعات کار مربیان تماموقت سازمان، سی ساعت در هفته شامل بیست و چهار ساعت تدریس و شش ساعت سایر فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و اداری میباشد.
ماده۱۲ـ سازمان مجاز است بر اساس نیاز، نسبت به جذب و بکارگیری مربی به‌صورت حق‌التدریس ساعتی بدون تعهد استخدامی، با تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور اقدام نماید.
ماده۱۳ـ سازمان مجاز است از خدمات کارشناسان و متخصصین شاغل در دستگاه های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی تا سقف سی و دو ساعت در ماه بهعنوان مربی مدعو با موافقت رئیس دستگاه مربوط استفاده نماید.
ماده۱۴ـ مراکز آموزش فنی و حرفهای خیّرساز و مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفهای خیّرساز که به‌صورت هیأت امنائی اداره می‌شوند، مشمول امتیاز مالیاتی موضوع ماده (۱۷۲) قانون مالیات‌‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۳ می‌باشند.
ماده۱۵ـ سازمان مجاز است نسبت به معرفی داوطلبان مهارت آموزیِ فاقد شغل به واحد‌‌های صنعتی، تولیدی و خدماتیِ داوطلب که ظرفیت آموزشی دارند، اقدام نماید. آموزشهای مذکور رایگان میباشد و مهارت‌آموزی که توأم با کار نباشد در طول دوره آموزش مشمول قوانین و مقررات کار و تأمین اجتماعی ویژه شاغلین نمی‌باشد.
ماده۱۶ـ جعل گواهینامه مهارت سازمان و استفاده از آن جرم است و مرتکب، به یکی از مجازات های تعزیری درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲/۰۲/۰۱ محکوم می شود.
ماده۱۷ـ به‌منظور ایجاد هماهنگی و پیشبرد اهداف و امور آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی غیررسمی در استان ها، کارگروه توسعه مهارت با عضویت نهادها، دستگاه های اجرائی و تشکل های ذیربط به عنوان کارگروه تخصصی شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان به ریاست استاندار یا یکی از معاونان وی تشکیل می‌شود. دبیر کارگروه توسعه مهارت، مدیرکل آموزش فنی و حرفهای استان میباشد.
ماده۱۸ـ سایر موضوعاتی که در این اساسنامه پیشبینی نشده‌است، مشمول قوانین و مقررات عمومی کشور میباشد.
قانون فوق که رسیدگی به آن مطابق فراز دوم اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ ۱۴۰۲/۳/۲۳ مجلس شورای اسلامی مورد موافقت قرار گرفته است، در جلسه مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۰ کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مشتمل بر هجده ماده و چهار تبصره تصویب و در تاریخ ۱۴۰۲/۱۰/۲۷ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
