مقاله ملکیت و منفعت طبیعی پول؛ نظریه ای برای اصلاح نظام بانکداری
ارمغان قانون عملیات بانکیِ بدون ربا مصوب 10/06/1362 چیزی جز معاملات صوری برای بانکداری نبود. طراحان این قانون بدون درک ماهیت بانکداری ساختاری را بنا نهادند که بانک برای کسب سود به عنوان یک تاجر همچون بنگاه دار عمل کند؛ ساختاری که مغایر با کارکرد و تخصص بانکداری است. چنین ساختاری ریشه در دیدگاهی دارد که تمایزی میان «منفعت طبیعی پول» و «ربا» قائل نیست. در این نوشتار این دیدگاه مورد ارزیابی قرار می گیرد و اثبات می شود که در ظرف زمان حسب سیر طبیعی امور به پول منفعت تعلق می گیرد؛ «منفعتی» که متمایز از «ربا» و «کاهش قدرت خرید پول» است. بنابراین وجوه سپرده گذار به بانک تملیک و بانک «مالک» وجوه سپرده شده می شود و بانک ها می توانند بدون اینکه خود را درگیر عقود بدون محتوا کنند مبتنی بر قراردادِ سپرده گذاری منفعت پول را به سپرده گذار پرداخت و مبتنی بر قراردادِ وام اصل و منفعت پول را از گیرنده تسهیلات دریافت کنند.
نویسندگان: مصطفی کربلایی آقازاده
منبع: حقوق خصوصی سال 21 بهار و تابستان 1403 شماره 1 (پیاپی 44)
کلیدواژه‌ها: خلق پول انفرادی ، خلق پول تجمعی ، قرارداد سپرده گذاری ، قرارداد وام ، واسطه وجوه
حوزه‌های تخصصی:
حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق خصوصی
